Sleutelen aan de man

Ik ga nog even door op het thema van de “gemiste afslag”. Hoe meer ik er over nadenkt, hoe meer de zaken op zijn plaats beginnen te vallen. En hoe meer voorbeelden me te binnen schieten waaruit blijkt dat veel vrouwen inderdaad een belangrijke afslag gemist hebben. Een afslag in het laatste emancipatieproces. Bovendien raak ik er ook steeds meer van overtuigd dat het juist deze gemiste afslag is, die nu voor zo veel ellende zorgt. In het natuurlijke spanningsveld tussen man en vrouw. Waar begrip en respect voor elkaar een “conditio sine qua non” zijn, een noodzakelijke levensvoorwaarde voor een goede relatie. Het is keer op keer die gemiste afslag  die zich op pijnlijke wijze  manifesteert in de verstoorde relatie tussen man en vrouw. En het is absoluut niet nodig.

Nog even terug naar die gemiste afslag. In de tweede helft van de vorige eeuw kwam de tweede emancipatie golf op gang. Op zich een prima beweging. Een beweging die  samenviel met die andere, even heftige beweging van de zestiger jaren. De beweging waarin de jeugd  zich losmaakte van het strakke regiem van hun ouders en andere autoriteiten en van de soberheid van de naoorlogse jaren.

Dat heeft er ongetwijfeld toe bijgedragen dat de tweede emancipatiegolf een wat straffer karakter kreeg dan strikt genomen noodzakelijk was. Denk maar aan die agressieve vrouwenbewegingen, zoals de Rode Vrouwen Beweging. En aan de angstige, bijna onderdanige pers van toen. Kennelijk heeft de emancipatiebeweging in Nederland een gevoelige snaar geraakt. En ons altijd latent aanwezige schuldgevoel, weer geactiveerd. Waardoor wij mannen ons  alsnog plaatsvervangend schuldig gingen voelen aan  tweeduizend, of vierduizend, jaar mannelijke overheersing. Iets waar de kerk ook nog een flinke duit in de zak gedaan heeft. Want die beschouwden vrouwen niet alleen als tweederangs burgers, maar ook als een apert gevaar voor de maatschappij. Met hun vrouwelijke charmes en hun manipulatieve vermogens waren zij immers in staat om zelfs de meest evenwichtige mannen het hoofd op hol te brengen.

Het was dus alleszins begrijpelijk dat er een emancipatiebeweging ontstond. Maar zoals dat wel vaker gebeurt sloeg die beweging te ver door naar de andere kant.

Het oorspronkelijke doel was de erkenning van het feit dat mannen en vrouwen volstrekt gelijkwaardig zijn. Een prima doelstelling. Maar daar bleef het niet bij. Ook toen die erkenning reeds lang een feit was, bleef men doorzeuren over het feit dat  vrouwen nog steeds gediscrimineerd werden. Zonder acht te slaan op het feit dat mannen en vrouwen wezenlijk anders in elkaar steken. Dat deed er kennelijk niet toe. Vrouwen moesten exact dezelfe carrieres kunnen hebben als mannen, exact hetzelfde verdienen als mannen, exact hetzelfde ……..,vul maar in. Alles moest exact hetzelfde zijn. En de mannen van hun kant moesten ook exact dezelfde zorgtaken en dezelfde huishoudelijke taken uitvoeren als de vrouwen. Alles moest gelijkgeschakeld worden. Enfin u kent dat hele normen- en eisenpakket van de emancipatiebeweging wel. We worden er nu zelfs nog op aangesproken. Daarbij ging men, in die tomeloze, bijna fundamentalistische drift om alles gelijk te schakelen, volledig voorbij aan het feit dat vrouwen wezenlijk anders zijn dan mannen. Dat ze fysiek niet alleen anders zijn, maar ook dat ze anders in het leven staan, zich anders gedragen, anders denken, anders voelen, anders reageren, anders communiceren en andere ambities hebben. Maar dat maakte deze overgeemancipeerde wereldverbeteraars allemaal niets uit. Vrouwen moesten en zouden op alle fronten hetzelfde scoren als mannen. Ze moesten en zouden exact dezelfde rechten hebben, of ze dat nu wilden of niet. Ze moesten volledig gelijk behandeld worden, of ze dat nu leuk vonden of niet. En nog veel meer van dat “moeten”. Dat deze opstelling tot grote frustraties leidde, bij zowel mannen als vrouwen, moge duidelijk zijn.

Daar werd de eerste afslag gemist. Bij die dwangmatige gelijkschakeling van mannen en vrouwen. Want hoewel nu volmondig was erkend dat mannen en vrouwen  volstrekt gelijkwaardig zijn, moesten de vrouwen voortaan ook gelijk zijn aan de man. Gelijk in alle opzichten. En graag nog iets meer gelijk. Gelijke rechten maar  minder plichten. Want het zijn tenslotte vrouwen en die hebben het al moeilijk genoeg.

Voorts werd dan wel erkend dat mannen en vrouwen wezenlijk anders in elkaar steken, maar geaccepteerd werd het niet. Nu was die erkenning op zich al een flinke  stap in de goede richting. Dat moet gezegd worden. Voor die tijd was men immers van mening dat mannen en vrouwen volstrekt gelijk zijn. En alleen maar van elkaar verschilden, omdat ze anders waren opgevoed. En dat de vrouwen achter liepen  omdat ze minder kansen hadden gehad in de maatschappij. Over de evidente verschillen tussen man en vrouw mocht niet gerept worden. Eén taboe was nu doorbroken. Maar het volgende taboe stond nog fier overeind. Namelijk de acceptatie dat mannen en vrouwen wezenlijk van elkaar verschillen.

Kijk, iedereen weet zo langzamerhand wel dat mannen en vrouwen verschillend zijn. Wij mannen weten dat in elk geval donders goed. Wij weten als geen ander dat ze anders reageren, anders communiceren, zich anders gedragen. Dat ze van het ene op het ander moment van mening kunnen veranderen. Dat ze volstrekt onvoorspelbaar zijn. Zo hypocriet als wat en totaal ongevoelig voor iedere vorm van mannelijke logica. Dat ze humeurig en wispelturig zijn. Het ene moment lief en vrolijk, het volgende moment een razende furie. Dat ze vreselijk tegen hun man kunnen uitvallen om vervolgens net te doen alsof er niets gebeurd is. Enfin u kent die voorbeelden wel. Vrouwen zijn anders. Ze doen anders, ze denken anders, ze zijn gewoon anders. En wij, wij mannen accepteren dat. We accepteren het omdat het vrouwen zijn. Die zijn gewoon anders. Soms kan dat vreselijk vervelend zijn en heel pijnlijk, soms ook is het best leuk zijn om zo’n speels, wispelturig wezentje om je heen te hebben. Maar dat ze anders zijn is duidelijk. En dat accepteren wij ook. Niet dat we veel keus hebben, maar goed, we accepteren het toch maar. En denken niet dat er een draadje bij hen los zit, of dat ze gek geworden zijn. Niets van dat alles, ze zijn gewoon anders omdat het vrouwen zijn.

We voelen ook niet de geringste behoefte om daar wat aan te doen. Dat te gaan  veranderen of bij te sturen. Hooguit willen wij nog wel eens proberen om de ergste uitwassen van hun wispelturigheid ietwat te beteugelen. Om preventief op te treden als we weer zo’n heftige bui zien aankomen. Om te redden wat er nog te redden valt. Maar veranderen, neen, dat niet. Die behoefte hebben wij niet. We nemen ze zoals ze zijn. En zijn allang blij dat we zo’n verrukkelijke vrouw, zo’n op en top liefdevol wezen, zo’n magisch figuur,  in onze armen mogen sluiten.

En dat, beste heren, dat ligt bij de vrouwen totaal anders.

Die weten ook wel dat wij mannen anders zijn. Natuurlijk weten ze dat. Dat weten ze heel goed zelfs, maar ze accepteren het niet. Daar zit het probleem. Daar zit de voornaamste bron van de relationele  spanningen tussen man en vrouw. De vrouw verwacht van de man dat hij net zo denkt, net zo voelt, net zo reageert, net zo handelt en net zo communiceert als zij. Het komt geen moment bij haar op dat hij wel eens wat anders in elkaar zou kunnen steken. Dat hij echt tot een andere “diersoort” behoort. Hij is een man en dat is al erg genoeg. Als hij zich niet gedraagt zoals zij dat van hem verwacht, of beter gezegd zoals zij dat van hem eist, dan is er wat mis met hem. Dan is het geen goede man.  Maar een foute man. Een mislukte uitvoering van de “vrouwelijke” man die zij in gedachten had. En dat pikt ze niet. Daar laat ze het niet bij zitten. Er wat mis met die vent en dat zal zij wel even recht zetten. Zij zal een “echte” man van hem maken. Een man naar haar evenbeeld. Een man die haar aanvoelt en die naar haar luistert. Het lijkt wel een omgekeerde Adam en Eva creatie. Een vrouw die nu een  man naar haar evenbeeld schept. En u heft alle kans dat zij dit ook nog als een buitengewoon nobele taak ziet. Als een soort roeping. Dat zij zichzelf beschouwt als iemand die een zware last op haar schouders genomen heeft. Waar zij de dure plicht heeft om nog iets van haar man te maken. Wat haar veel tijd en energie zal kosten. En waar zij zich helemaal voor opoffert. Ja heren, zo denken veel vrouwen. Gekker kun je het bijna niet krijgen. Dit is toch van de zotte? Als wij ons als een echte man gedragen denken zij niet: “ha, een echte man”, maar  “er is wat mis met die vent”, of  “dat doet hij dan maar niet” .

Vervolgens begint ze intensief te sleutelen aan zijn foute karakter. Met als voorspelbaar gevolg dat er niets verandert. Natuurlijk niet. En dat de frustraties, over en weer, alleen maar toenemen. Bij de vrouw omdat de man niet naar haar uistert en niet ingaat op al haar goede bedoelingen en bij de man omdat hij continue te horen krijgt dat er niets aan hem deugt en dat hij nooit iets goed doet. Als dan tenslotte blijkt dat er niet zoveel aan zijn karakter te verhapstuken valt, richt de vrouw zich op zijn gewoontes. Zijn slechte gewoontes. En dat zijn er heel wat in haar ogen. Die moeten dan maar aangepakt worden. En het is zeker niet onmogelijk dat ze daar enig resultaat zal boeken. Dat haar man in het vervolg iets beter “afgericht” door het leven gaat. Geen mens, en zeker geen man, houdt het immers vol om dag in dag uit met zoveel ijver op zijn nek gezeten te worden. Door de vrouw nota bene waar hij van houdt. Wie zou dan niet aan zichzelf gaan twijfelen?

Maar goed, stel dat de vrouw in haar opzet is geslaagd en dat de man nu braaf, als een goed afgerichte marionet, door het huis sloft. Is ze dan tevreden? Nee, natuurlijk niet. Dat was nou ook weer niet de bedoeling. Want nu is het geen echte man meer. Maar meer een wat angstige, suffige, brave Hendrik. Zo’n slaafs mannetje dat gelaten aan het handje van zijn vrouw loopt. Dus nog meer frustratie. En nog meer teleurstelling. Eerstens omdat het niet gelukt om zijn foute karakter te veranderen. En voorts omdat het niet lukt zijn verkeerde gewoontes te wijzigen. En mocht dat laatste onverhoopt wel gelukt zijn, dan is het ook niet goed. Want dan heeft ze geen man meer in huis, maar een doetje.

Daarna breekt het volgende stadium aan. Daar kunt u op wachten. Het “klaag-stadium”. Of ze nu geslaagd is in haar opzet om hem te veranderen of niet, dat maakt niets uit. In beide gevallen zal er geklaagd worden. Klagen over het ongeluk dat haar is overkomen, over de verkeerde man die zij getroffen heeft, over zijn halsstarrigheid en zijn ondankbaarheid, of over het feit dat ze nu geen man maar een doetje in huis heeft. Om tenslotte, dat zagen wij al tijden van te voren aankomen, te klagen over het feit dat ze nu helemaal geen man meer heeft. Want die heeft, als hij een beetje man is, al lang de pijp aan Maarten gegeven. En is het huis uit gevlucht.

Wel mevrouw, daat staat u dan, met al uw goede bedoelingen. Tel uit uw winst. Bent u nu tevreden? Is dit wat u wilde?

En dat allemaal omdat u niet wenste te accepteren dat een man wezenlijk anders is dan een vrouw. Enkel en alleen daarom. Dat is niet alleen onvoorstelbaar arrogant,  het is ook buitengewoon dom van u. Want nu heeft u helemaal geen man meer. Trouwens, wie denkt u wel dat u bent, mevrouw? Dat u van een man verlangt  dat hij zich net zo zal gedragen als een vrouw. Onze Lieve Heer soms?? Of moet ik zeggen Onze Lieve Vrouwe?? Hou toch op met die heilloze praktijken.

Maak het u liever gemakkelijk. Het is allemaal zo eenvoudig. U hoeft maar één ding te doen. Exact  hetzelfde als uw man decennia geleden gedaan heeft. En dat ene ding is niets anders dan te “accepteren dat een man anders is dan een vrouw”. Dat hebben wij ook bij u gedaan. Dat is alles. Nou misschien niet alles. Er is nog iets meer. Als het even kan moet u niet alleen accepteren dat een man anders is, maar daar ook nog schik in krijgen. En zo moeilijk is dat niet. U moet namelijk weten dat een man eigenlijk niets liever wil dan het zijn vrouw naar de zin te maken. Wij kennen geen hoger, relationeel doel. Of het moest zijn onze wens om een kind van u te krijgen. Maar verder willen we niets liever dan dat u gelukkig bent. Dat u zich “happy” voelt. Dat u tevreden bent en geniet. En vooral dat u lacht. Dat is naast de liefde het mooiste cadeau dat een vrouw ons kan geven. Meer hoeven we niet. Nou ja, wij willen natuurlijk ook graag van die liefde proeven. Dat wel. Maar dat wist u al. En de liefde, dat is geven en nemen. Daar wordt u niets minder van. Integendeel, daar gaat u alleen maar meer van glanzen.

Lieve dames, wij willen maar één ding. Dat u gelukkig bent. Dan zijn wij het ook.